You are here
Το σημερινό φαινόμενο της έκλειψης ηλίου
Πατήστε εδώ για να παρακολουθήσετε ζωντανά την έκλειψη του ηλίου από την Τηλεόραση της Ζούγκλας
Ένα απαράμιλλης ομορφιάς φαινόμενο εκτυλίσσεται πάνω από τον αττικό ουρανό, καθώς η Σελήνη παρεμβάλλεται ανάμεσα στη Γη και τον ήλιο, με αποτέλεσμα η μέρα να γίνει νύχτα. Ωστόσο, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου και καλούν τους πολίτες να... κρατήσουν τα μάτια τους χαμηλά, λόγω της επικινδυνότητας του φαινομένου.
Οι ειδικοί συνιστούν να μην παρατηρεί κανείς την έκλειψη με γυμνά μάτια, ούτε με απλά γυαλιά ηλίου, παρά μόνο με ειδικά γυαλιά με τα κατάλληλα φίλτραΗ έκλειψη στην Αθήνα ξεκίνησε στις 10.40 και έφθασε στη μέγιστη φάση της στις 11.45. Αναμένεται να ολοκληρωθεί στις 12.50. Στην Ελλάδα, στη μερική φάση θα καλυφτεί μέχρι και το 40% περίπου του ηλιακού δίσκου. Στην Αθήνα θα καλυφτεί το 31,4%, στη Φλώρινα το 40,7%, ενώ στο Ηράκλειο της Κρήτης το 23,6%.
Υπενθυμίζεται ότι οι ειδικοί συνιστούν να μην παρατηρεί κανείς την έκλειψη με γυμνά μάτια, ούτε με απλά γυαλιά ηλίου, παρά μόνο με ειδικά γυαλιά με τα κατάλληλα φίλτρα, καθώς οι υπέρυθρες ακτίνες της ηλιακής ακτινοβολίας ενδέχεται να προκαλέσουν μόνιμη ζημιά στα μάτια.
Όπως ενημέρωσε το Ίδρυμα Ευγενίδου, από τις 10.30 έως και τις 13.00, στην είσοδο του Νέου Ψηφιακού Πλανηταρίου (Πεντέλης 11, Π. Φάληρο) θα βρίσκονται εγκατεστημένα τηλεσκόπια της Ένωσης Ερασιτεχνών Αστρονόμων, ώστε όσοι το επιθυμούν κι εφόσον ο καιρός το επιτρέψει να παρακολουθήσουν την έκλειψη. Επίσης, οι αστρονόμοι Νίκος Ματσόπουλος και Αλέξης Δεληβοριάς θα ενημερώσουν σχετικά με την έκλειψη του ηλίου.
Η έκλειψη θα είναι ορατή ως ολική μόνο στον έρημο Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, ανάμεσα στη Νορβηγία και στην ΙσλανδίαΤην ίδια ώρα, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών θα εκπέμπει ζωντανά από τις εγκαταστάσεις του στην Πεντέλη τη μερική έκλειψη ηλίου, ώστε κάθε ενδιαφερόμενος να μπορεί να την παρακολουθήσει. Θα υπάρχει βίντεο της εικόνας του ηλίου από ειδικό τηλεσκόπιο, που θα τον παρατηρεί μέσα από ένα ειδικό φίλτρο.
Η έκλειψη θα είναι ορατή ως ολική μόνο στον έρημο Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, ανάμεσα στη Νορβηγία και στην Ισλανδία. Οι περίπου 50.000 κάτοικοι των απομονωμένων νήσων Φαρόε, όπως και οι 3.000 των νορβηγικών νήσων Σβάλμπαρντ, θα έχουν αυτή την τύχη. Τη μερική φάση της έκλειψης θα μπορέσουν να την παρακολουθήσουν (αν δεν έχει συννεφιά) οι κάτοικοι της Ευρώπης, της Βόρειας και Ανατολικής Ασίας, της Βόρειας και της Δυτικής Αφρικής.
Έκλειψη... κατά σύμπτωση
Όλες οι εκλείψεις συμβαίνουν λόγω μιας ουράνιας σύμπτωσης, που αφορά στο πώς φαίνονται ο ήλιος και η Σελήνη από την επιφάνεια του πλανήτη μας. Η διάμετρος του ηλίου (1.392.000 χλμ.) είναι περίπου 400 φορές μεγαλύτερη από εκείνη της Σελήνης (3.476 χλμ.), αλλά από τη Γη τα δύο αυτά σώματα έχουν το ίδιο σχεδόν φαινομενικό μέγεθος, επειδή ο ήλιος είναι περίπου 400 φορές πιο μακριά μας απ' ό,τι η Σελήνη.
Υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να σκοτωθεί κάποιος από ένα «πεφταστέρι», παρά να παρατηρήσει μία ολική έκλειψη του ηλίουΟι ηλιακές εκλείψεις είναι πολύ πιο συχνές από τις σεληνιακές. Ο μέγιστος αριθμός σεληνιακών εκλείψεων στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους δεν υπερβαίνει τις τρεις (όπως έγινε το 1917 και το 1982). Αντίθετα, ο μέγιστος αριθμός των ηλιακών εκλείψεων μπορεί να φθάσει τις πέντε, όπως συνέβη το 1934.
Η παρατήρηση μιας ολικής ηλιακής έκλειψης σε μια περιοχή είναι αρκετά σπάνια και συμβαίνει κατά μέσο όρο κάθε 360 χρόνια. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του φυσικού και αστρονόμου, διευθυντή του Ευγενιδείου Πλανηταρίου, Διονύση Σιμόπουλου, ένας άνθρωπος έχει μία πιθανότητα στις 25.000 να παρατηρήσει μία ολική ηλιακή έκλειψη, ενώ η πιθανότητα του ιδίου να σκοτωθεί από την πτώση ενός αστεροειδούς είναι μία στις 20.000. Υπάρχει, δηλαδή, μεγαλύτερη πιθανότητα να χάσει τη ζωή του κάποιος από ένα «πεφταστέρι», παρά να παρατηρήσει μία ολική έκλειψη του ηλίου!
Χωρίς διαλείμματα οι μαθητές
Το φαινόμενο θα παρατηρείται για χρονικό διάστημα περίπου δύο ωρών και συγκεκριμένα από τις 10.39 έως τις 12.49, με το μέγιστο της έκλειψης να συμβαίνει στις 11.43, οπότε και σχεδόν το 31% του ηλιακού δίσκου θα καλυφθεί από τη Σελήνη.
Κατά τη διάρκεια της έκλειψης στις σχολικές μονάδες της χώρας θα πραγματοποιηθούν δράσεις σχετικές με το φαινόμενο της ηλιακής έκλειψηςΛόγω των σοβαρών βλαβών που μπορεί να προκληθούν στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του οφθαλμού εξαιτίας της υπέρυθρης ηλιακής ακτινοβολίας, τα σχολεία θα αναπροσαρμόσουν το ωρολόγιο πρόγραμμά τους, προκειμένου όλοι οι μαθητές να παραμείνουν σε κλειστούς χώρους καθ’ όλη τη διάρκεια της έκλειψης.
Παράλληλα, όλες οι προγραμματισμένες διδακτικές επισκέψεις των σχολικών μονάδων της χώρας για σήμερα δύνανται να πραγματοποιηθούν με ευθύνη του διευθυντή και του διδακτικού προσωπικού, ενώ οι περίπατοι χωρίς χρήση μεταφορικού μέσου αναστέλλονται.
Κατά τη διάρκεια της έκλειψης στις σχολικές μονάδες της χώρας θα πραγματοποιηθούν δράσεις σχετικές με το φαινόμενο της ηλιακής έκλειψης.
Απαγορεύονται οι selfies
Σοβαρούς κινδύνους εγκυμονεί η παρατήρηση με γυμνούς οφθαλμούς του φαινομένου της έκλειψης ηλίου, σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας.
Οι επιπτώσεις δεν γίνονται άμεσα αισθητές, καθώς δεν προκαλείται αίσθημα πόνου ή άλλο ερέθισμα, μπορούν όμως να προκαλέσουν μόνιμη και μη αναστρέψιμη βλάβηΣτις οδηγίες προφύλαξης που εξέδωσε ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας Γιάννης Μπασκόζος αναφέρεται ότι η παρατήρηση του φαινομένου με γυμνούς οφθαλμούς ενέχει σοβαρούς κινδύνους, καθώς η έκθεση σε υψηλά επίπεδα υπεριώδους ακτινοβολίας δύναται να προκαλέσει εγκαύματα στον αμφιβληστροειδή.
Επισημαίνεται, δε, ότι συχνά οι επιπτώσεις δεν γίνονται άμεσα αισθητές, καθώς δεν προκαλείται αίσθημα πόνου ή άλλο ερέθισμα, μπορούν όμως να προκαλέσουν μόνιμη και μη αναστρέψιμη βλάβη.
Σύμφωνα με οδηγίες της Ελληνικής Εταιρείας Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς, συνιστάται η αποφυγή έκθεσης των παιδιών στην παρατήρηση του φαινομένου.
Οι αρμόδιοι επιστημονικοί οργανισμοί επισημαίνουν, παράλληλα, ότι είναι επικίνδυνη η παρατήρηση του φαινομένου μέσω φωτογραφικών μηχανών ή από κάμερες κινητών τηλεφώνων. Κοινώς... απαγορεύονται οι selfies.
Γενικότερα, το φαινόμενο μπορεί να παρατηρηθεί μόνο με τη χρήση εγκεκριμένων και πιστοποιημένων φίλτρων, καθώς τόσο τα γυαλιά ηλίου και οι κάμερες όσο και άλλα αυτοσχέδια γυαλιά δεν προσφέρουν καμία προφύλαξη.
Ανησυχίες στην Ευρώπη για το ηλεκτρικό ρεύμα
Ανησυχίες υπάρχουν για το κατά πόσο η έκλειψη θα επηρεάσει αρνητικά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, το φυσικό φαινόμενο μπορεί να οδηγήσει σε απρόσμενη μείωση της ηλεκτροπαραγωγής σε διάφορα σημεία της Ευρώπης, η οποία σε αριθμούς ενδέχεται να αγγίξει τα 34.000 μεγαβάτ. Σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο, αυτή η ποσότητα ισούται με τη συνολική παραγωγή 80 μεσαίων συμβατικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.
Οι Ευρωπαίοι ηλεκτροπαραγωγοί θεωρούν ότι η εφετινή έκλειψη για πρώτη φορά θα αποτελέσει μια σοβαρή δοκιμασία για την ενεργειακή ασφάλεια των δικτύων στην ΕυρώπηΣήμερα περίπου 100 φορές περισσότερη ηλεκτρική ενέργεια παράγεται από τον ήλιο, σε σχέση με το 1999, όταν υπήρξε προηγούμενη έκλειψη. Οι Ευρωπαίοι ηλεκτροπαραγωγοί θεωρούν ότι η εφετινή έκλειψη για πρώτη φορά θα αποτελέσει μια σοβαρή δοκιμασία για την ενεργειακή ασφάλεια των δικτύων στην Ευρώπη. Επειδή η πτώση της παραγωγής ρεύματος θα είναι απότομη, έχουν ήδη ληφθεί έκτακτα μέτρα, π.χ. να ενεργοποιηθούν άμεσα υδροηλεκτρικοί ή λιγνιτικοί σταθμοί, αν χρειαστεί.
Η χώρα που κινδυνεύει περισσότερο είναι η Γερμανία, η οποία έχει επενδύσει πολύ στην ηλιακή ενέργεια και διαθέτει ηλιακό δυναμικό της τάξεως των 40.000 μεγαβάτ (το 18% των αναγκών της σε ρεύμα καλύπτεται από τον ήλιο). Μεγάλη εξάρτηση από τον ήλιο έχει και η Ιταλία (παραγωγή 20.000 μεγαβάτ) αλλά όχι η Γαλλία (μόνο 5.700 μεγαβάτ), η οποία παραδοσιακά βασίζεται στην πυρηνική ενέργεια για την παραγωγή ηλεκτρισμού.
http://www.zougla.gr/greece/article/live-i-eklipsi-tou-iliou