Αξιότιμη κα Γενική Γραμματέα,

Σε συνέχεια του με αριθμό 2129/25.11.2015 εγγράφου σας με το οποίο μας προσκαλείτε να συμμετάσχουμε στη διαβούλευση των μελετών «Μορφολογικών Κανόνων Δόμησης και Αρχιτεκτονικής», o ΣΑΔ – ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ  ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ σας κοινοποιεί τις θέσεις του σύμφωνα με τις αποφάσεις του Διοικητικού του Συμβουλίου.

      Με τις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 1 και 6 του Συντάγματος, καθιερώνεται ειδικώς αυξημένη προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος, δηλαδή των μνημείων και λοιπών πολιτιστικών αγαθών που προέρχονται από την ανθρώπινη δραστηριότητα και συνθέτουν, λόγω της ιστορικής, καλλιτεχνικής ή επιστημονικής σημασίας τους, την εν γένει πολιτιστική κληρονομία της Χώρας. Η προστασία αυτή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την διατήρηση των εν λόγω πολιτιστικών στοιχείων στο διηνεκές και συνεπάγεται τη δυνατότητα επιβολής των αναγκαίων μέτρων και περιορισμών της ιδιοκτησίας, καθώς και της υποχρεώσεως των ιδιοκτητών και νομέων να τα αποκαταστήσουν στην αρχική τους μορφή, όταν έχουν φθαρεί από το χρόνο ή άλλες ανθρώπινες ενέργειες ή άλλα περιστατικά. Οι περιορισμοί αυτοί, που επιβάλλονται βάσει του άρθρου 24 του Συντάγματος, μπορεί να έχουν ευρύτερο περιεχόμενο από τους γενικούς περιορισμούς της ιδιοκτησίας που επιτρέπει το άρθρο 17 του Συντάγματος (ΣΕ 2338, 1652/2009, 3050/2004, 1097/1987 Ολομ. κ.ά.).

    Περαιτέρω, το Σύνταγμα προνοεί ιδιαιτέρως για την προστασία και διατήρηση τόσο των παραδοσιακών οικισμών και εν γένει οικισμών, δηλαδή των οικιστικών συνόλων που διατηρούν τον παραδοσιακό πολεοδομικό τους ιστό, όσο και των μεμονωμένων κτιρίων ή κατασκευών που σώζονται εντός ή εκτός οικισμών και παρουσιάζουν παραδοσιακό χαρακτήρα. Μεταξύ των μέτρων προστασίας των εν λόγω οικισμών συγκαταλέγονται η καταγραφή, αξιολόγηση και οριοθέτησή τους, η θέσπιση ειδικών προστατευτικών όρων δόμησης, και ο χαρακτηρισμός τους ως παραδοσιακών που συνεπάγεται υπαγωγή τους σε ιδιαίτερο προστατευτικό καθεστώς με σκοπό, αφενός τη διατήρηση στο διηνεκές των παραδοσιακών τους στοιχείων, και αφετέρου τον έλεγχο της δόμησης, προκειμένου οι νέες οικοδομές να εναρμονίζονται με τα παραδοσιακά πρότυπα.

Επιπλέον, εν όψει της συνταγματικής επιταγής για τη λήψη από το Κράτος προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων για την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος και των παραδοσιακών περιοχών και στοιχείων, οι όροι και περιορισμοί δόμησης, που αφορούν σε οικισμούς, πρέπει να αποσκοπούν στη διατήρηση και την ανάδειξη της φυσιογνωμίας τους.

 Ειδικότερα έχουμε τις παρακάτω παρατηρήσεις :

 Ως προς το: ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΕΔΡΙΚΟΥ ΔΙΑΤΑΓΜΑΤΟΣ ΡΟΔ-01 «Για την δόμηση των μη παραδοσιακών οικισμών κάτω των 2.000 κατοίκων της Π.Ε. Ρόδου και του πέριξ αυτών υπαίθρου χώρου»:

Άρθρο 3ο Ειδικοί όροι και περιορισμοί δόμησης

α.7. Οι ημιυπαίθριοι χώροι όπου επιτρέπονται δεν θα είναι σε επαφή με το δρόμο.

(ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ και ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΘΕΙ ΟΤΙ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ Σ.Α. Η ΑΛΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΔΙΟΤΙ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΚΤΙΣΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΗΜΙΥΠΑΙΘΡΙΟΥΣ ΧΩΡΟΥΣ ΣΕ ΕΠΑΦΗ ΜΕ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΟΠΩΣ Π.Χ. ΣΤΗΝ ΕΛΕΟΥΣΑ.)

γ. Ενιαίοι κτιριακοί όγκοι μεγαλύτεροι των 60 τ.μ. και 450 κ.μ. δεν επιτρέπονται στη Ζώνη Ι και των 80 τ.μ. και 600 κ.μ. στη Ζώνη ΙΙ. Το ενιαίο μέγιστο μήκος της όψης θα είναι 12 μ. Μικρότεροι όγκοι ή ανεξάρτητα κτίρια που δημιουργούνται δεν επιτρέπεται να επαναλαμβάνουν την ίδια ακριβώς μορφή, όγκο και τυπολογία.

(ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ  και  ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΘΕΙ ΟΤΙ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ Σ.Α. Η ΑΛΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ.

Η ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ Η ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΠΟΣΠΑΣΤΟ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ.

ΕΠΙΣΗΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΝΕΤΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΝΑ ΜΕΛΕΤΑΕΙ, ΝΑ ΣΥΝΘΕΤΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ.)

α. Στη Ζώνη Ι, δεν επιτρέπονται ημιυπαίθριοι. Επιτρέπονται ανοιχτοί εξώστες χωρίς στέγαστρο σε κτίσματα κυβικού όγκου με περιορισμένο, όμως, πλάτος και μήκος, τόσο ώστε να μην αλλοιώνεται ο όγκος του κτιρίου. Οι εξώστες πάνω από τους κοινόχρηστους χώρους δεν επιτρέπονται. Ο όροφος μπορεί να είναι σε εσοχή ή υποχώρηση, η οποία θα λειτουργεί και σαν βεράντα. Στους οικισμούς Κρητηνία, Έμπωνα και Άγιος Ισίδωρος, επιπλέον, δεν επιτρέπονται οι εξώστες. Σε αυτούς τους οικισμούς οι βεράντες θα διαμορφώνονται στις εσοχές του κτιρίου στον όροφο. Το μήκος της εσοχής δεν μπορεί να υπερβαίνει το ½ της όψης.

(ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ  και  ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΘΕΙ ΟΤΙ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ Σ.Α.  Η ΑΛΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ)

δ. Στη Ζώνη ΙΙ, επιτρέπονται ημιυπαίθριοι χώροι και ανοιχτοί εξώστες χωρίς στέγαση, το πολύ σε δύο όψεις, όχι μεγαλύτεροι από το ½ της όψης, συμμετρικοί ως προς αυτήν ή γωνιακοί με πρόσβαση και από τους δύο κλάδους. Οι εξώστες πάνω από τους κοινόχρηστους χώρους δεν επιτρέπονται. Ο όροφος μπορεί να είναι σε εσοχή ή υποχώρηση, η οποία θα λειτουργεί και σαν βεράντα. Στους οικισμούς Κρητηνία, Έμπωνα και Άγιος Ισίδωρος οι βεράντες διαμορφώνονται στις εσοχές του κτιρίου στον όροφο, και μπαζωμένες υπερυψωμένες βεράντες στο ισόγειο (όπως περιγράφηκαν για τη Ζώνη Ι).

(ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ ΤΟ ΠΟΛΥ ΣΕ ΔΥΟ ΟΨΕΙ και ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΘΕΙ ΟΤΙ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ Σ.Α. Η ΑΛΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ)

α. Ενιαίοι κτιριακοί όγκοι μεγαλύτεροι των 100 τ.μ. και των 750 κ.μ. δεν επιτρέπονται και θα διασπώνται σε μικρότερους σε επαφή ή σε απόσταση. Μικρότεροι όγκοι ή ανεξάρτητα κτίρια που δημιουργούνται δεν επιτρέπεται να επαναλαμβάνουν την ίδια ακριβώς μορφή, όγκο και τυπολογία.

(ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ και  ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΘΕΙ ΟΤΙ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ Σ.Α. Η ΑΛΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ.

Η ΟΜΟΙΟΜΟΡΦΙΑ ΚΑΙ Η ΤΥΠΟΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΠΟΣΠΑΣΤΟ ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟ ΣΤΟΙΧΕΙΟ ΤΩΝ ΟΙΚΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ.

ΕΠΙΣΗΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΝΕΤΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΝΑ ΜΕΛΕΤΑΕΙ, ΝΑ ΣΥΝΘΕΤΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ.)

στ. Σε κτίσματα πριν το 1955 επιτρέπεται η προσθήκη κατ’ έκταση και όχι στην πρόσοψη. Στις προσθήκες αυτές θα πρέπει να υπάρχει σαφής διάκριση της νεότερης κατασκευής από το παλαιό κτίσμα. Η προσθήκη ορόφου επιτρέπεται, μόνο στην περίπτωση που τεκμηριώνεται η προΰπαρξη ορόφου στο κτίριο (κτηματολογικό σχεδιάγραμμα, απογραφικό δελτίο, παλαιές φωτογραφίες, κ.α.). Κατασκευές εκτός του κτιριακού κελύφους που προϋπήρχαν και τεκμηριώνονται, αποκαθίστανται στην αρχική τους μορφή. Στη θέση αυτών δεν επιτρέπεται οποιαδήποτε άλλη κατασκευή.

(ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ και ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΘΕΙ ΟΤΙ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ Σ.Α. Η ΑΛΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ.)

Στην Ζώνη Ι των οικισμών, η νομιμοποίηση αυθαιρέτων θα πρέπει να γίνεται μόνον εφόσον αυτά προσαρμόζονται στις προτεινόμενες διατάξεις.

(ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΚΕΥΤΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΗΣ ΜΕ ΤΑ ΑΡΘΡΑ 12 ΚΑΙ 13 ΤΟΥ Ν. 4178/13)

Στα οικόπεδα που βρίσκονται εντός οικισμού όταν:

- υπάρχει ψηλό πράσινο ή - είναι σε ζώνη 70 μ. από την όχθη ρέματος ή - έχουν κλίση μεγαλύτερη από 20%,

απαιτείται βεβαίωση χαρακτηρισμού από την αρμόδια δασική υπηρεσία πριν την έκδοση έγκρισης δόμησης.

 (ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ

ΕΙΝΑΙ ΕΝΤΕΛΩΣ ΣΧΕΤΙΚΟ ΚΑΙ ΑΣΑΦΕΣ.  

ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΛΕΓΧΕΙ Η ΔΑΣΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΝΤΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΥ.  ΑΣ ΥΠΑΡΞΕΙ ΕΓΚΡΙΣΗ ΑΠΟ ΤΟ ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΟΡΙΟΘΕΤΗΣΗ ΓΙΑ ΥΠΑΡΞΗ ΔΑΣΙΚΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΟΥΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ. )

α.3. Νέα κτίρια που κατασκευάζονται έξω από τα όρια της Ζώνης Ι θα απέχουν απόσταση 2Δ από τα υφιστάμενα κτίσματα αυτής του πυρήνα ή από τα όρια των αδόμητων οικοπέδων αυτού. Αν με τον όρο αυτό δεν είναι δυνατή η οικοδόμησή τους (εξάντληση Σ.Δ.) τότε η απόσταση μπορεί να περιοριστεί μέχρι Δ.

(ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΕΥΚΡΙΝΗΣΘΕΙ ΤΟ «Δ» . ΔΗΛ ΠΟΙΟ Δ = 2,50 ή 5,00).

α. Ο μέγιστος αριθμός ορόφων είναι δύο. Στους οικισμούς Κιοτάρι και Κατταβιά, στη Ζώνη Ι επιτρέπονται μόνο ισόγεια κτίσματα. Υπόγεια δεν επιτρέπονται.

(ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ Ο ΟΡΟΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΙΣΟΓΕΙΑ)

 α. Ο μέγιστος αριθμός ορόφων των κτιρίων ορίζεται σε δύο. Στην Ζώνη Ι της Ψίνθου είναι ένας. (ΣΕΛ. 108).

(ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ Ο ΟΡΟΣ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΑ ΙΣΟΓΕΙΑ)

στ. Στη Ζώνη Ι δεν επιτρέπονται ανοιχτές εξωτερικές κλίμακες για την κατακόρυφη επικοινωνία του κτιρίου.Ανοικτές κλίμακες επιτρέπονται αποκλειστικά από το επίπεδο του δρόμου στο ισόγειο και μόνον στην περίπτωση υπερύψωσης του ισογείου. Επιβάλλεται να είναι κτιστές, συμπαγείς και ευθύγραμμες.

(ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ και ΝΑ ΠΡΟΣΘΕΘΕΙ ΟΤΙ ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ ΜΟΝΟ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΓΚΡΙΣΗ ΤΟΥ Σ.Α. Η ΑΛΛΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ.

ΕΠΙΣΗΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΔΙΝΕΤΑΙ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΤΟΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΑ ΝΑ ΜΕΛΕΤΑΕΙ, ΝΑ ΣΥΝΘΕΤΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΚΑΙ ΟΧΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ.)

ε. Στην περίπτωση που κατασκευάζεται και νέο κτίριο σε γήπεδο που περιλαμβάνει παραδοσιακό κτίσμα, όπως περιγράφηκε παραπάνω, επιβάλλεται υποχρεωτικά ελάχιστη απόσταση 5,00 μ. από το αναστηλωμένο παραδοσιακό κτίσμα. Σε περίπτωση που, εξαιτίας των παραπάνω περιορισμών, δεν είναι δυνατή η δόμηση του κτίσματος μπορούν να μειωθούν οι πλαϊνές αποστάσεις από τα όρια του γηπέδου μέχρι 5,00μ. μετά από έγκριση του Σ.Α. (ΣΕΛ. 118).

((ΝΑ ΑΦΑΙΡΕΘΕΙ  ΕΙΝΑΙ ΑΣΑΦΕΣ - ΑΦΟΥ Η ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΑ ΟΡΙΑ ΤΟΥ ΓΗΠΕΔΟΥ ΕΙΝΑΙ 2,50 Μ).

  Πέρα από τις επιμέρους επισημάνσεις στο περιεχόμενο των μελετών, ο ΣΑΔ απαιτεί να ληφθούν υπόψη οι παραπάνω παρατηρήσεις - προτάσεις, φωτογραφίζοντας ενδεικτικά διατάξεις που οδηγούν μονοσήμαντα σε άκριτη επανάληψη αυθαίρετων μορφολογικών κανόνων και ακυρώνουν την αρχιτεκτονική δημιουργία.

 Επιπλέον, υιοθετούμε τις απόψεις του  ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ και σας επισυνάπτουμε το αντίστοιχο έγγραφο του με θέμα «ΜΟΡΦΟΛΟΓΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΔΟΜΗΣΗΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ»

   Πιστός στις αρχές του για παραγωγή και προώθηση ουσιαστικών και συγκεκριμένων κατευθυντήριων προτάσεων, ο Σ.Α.Δ. θα συνεχίσει να τεκμηριώνει επιστημονικά τις διεκδικήσεις του για όλα τα ζητήματα που αφορούν την προάσπιση της Αρχιτεκτονικής μέσα στα πλαίσια της βιώσιμης εξέλιξης του τόπου μας, πάντοτε με στόχο την αειφόρο ανάπτυξη σε όλα τα επίπεδα, από την κλίμακα του κτηρίου μέχρι την κλίμακα του τοπίου.